omnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty wzniesiono na wzgórzu 575 w czerwcu 1944 r. już w dwa tygodnie po zakończeniu walk, ku pamięci 503 poległych i 1531 rannych żołnierzy dywizji. Uroczyste poświęcenie odbyło się 18 maja 1945 r. Miejsce to wybrano ze względu na jego widoczność zarówno z Góry Klasztornej jak i doliny rzeki Liri. Wzgórze było też ostatecznym celem walk żołnierzy Dywizji podczas pokonywania Linii Gustawa.
Umieszczony na kamiennej podstawie pomnik ma kształt krzyża wykonanego ze stalowych kratownic saperskiego mostu Bayley'a. Projekt pomnika przygotowali inżynierowie Królikowski i Urbanowicz. U podstawy pomnika umieszczono dwie płyty z polskimi i łacińskimi inskrypcjami:
"ŻOŁNIERZE 5 KRESOWEJ DYWIZJI PIECHOTY PRZEMOCĄ Z OJCZYZNY WYZUCI POPRZEZ WIĘZIENIA, OBOZY, TUNDRY SYBIRU , PUSTYNIE, MORZA W MARSZU DO POLSKI STOCZYLI TU 7-DNIOWY BÓJ 503 POLEGŁO, 1531 RANY ODNIOSŁO"
I druga tablica:
"W IMIĘ PRAW BOSKICH I LUDZKICH ZA WASZĄ WOLNOŚĆ I NASZĄ WW SPEŁNIANIU TESTAMENTU PRZODKÓW W WYKONANIU OBOWIĄZKU ŻYJĄCYCH JAKO DROGOWSKAZ DLA PRZYSZŁYCH POKOLEŃ ZA WILNO I LWÓW, SYMBOLE RZECZYPOSPOLITEJ WALCZYLI - UMIERALI – ZWYCIĘŻALI".
Pomnik zwieńczony był herbem Rzeczypospolitej Trojga Narodów o trzech polach z wizerunkiem Orła Białego, Pogoni i Archanioła Michała oraz herbami miast Lwowa i Wilna. Wszystkie trzy herby zostały skradzione w nieokreślonym czasie. Pod pomnikiem rozsypane zostały prochy dowódcy 5 Dywizji gen. Klemensa Stanisława Rudniciego (1897 – 1992).
-
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
-
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
-
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
-
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
Pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty
http://cmpi.fondazionemm2c.org/pl/pomnik-5-dywizji.html#sigProGalleriae54a46ebfb